DİKEY BAHÇELER

Dikey bahçeler, adından da anlaşılacağı üzere bitkilerin dikey eksene taşınması işlemidir, genel olarak yatay eksende görmeye alışkın olduğumuz bitkilerin dikey eksene taşınması tarihsel olarak Babil’in Asma Bahçelerine dayanır. 21.yüzyılda artan yapılaşma ve betonarme yapılarla beraber bitkisel alanlar iyice azalmakta ve gün geçtikçe yok olmaktadır.

Özellikle yaşam alanlarımızda veya kamusal alanlarda mahremiyetin sağlanabilmesinden kaynaklı olarak yüksek duvarlar, betonarme bina cepheleri iyice artmakta ve yeşil örtü gün geçtikçe azalmaktadır. Dikey bahçeler tamda bu noktada bir nebze ekolojik fayda sağlaması, birazda estetik kaygı açısından yeşile duyulan ihtiyacı gidermek üzere son zamanlarda sıklıkla tercih sebebi olmaktadır. Dikey bahçeler canlı veya cansız bitkilerden oluşturulabileceği gibi şoklanmış bitkilerden ve tamamen yapay bitkilerdende de oluşturulabilmektedirler.

Dikey bahçelerin birçok yöntem ve uygulamayla oluşturulabilmesi mümkündür ancak genel olarak  3 ana başlığa ayırmak mümkündür.

1.CANLI DİKEY BAHÇELER

Canlı dikey bahçeler, demir karkas iskelet sistemi üzerine özel bir keçe sistemi kurularak inşa edilen, tamamen canlı bitkiler kullanılmasıyla bu demir karkas ve keçe sistem üzerinde, sulama, gübreleme ve bitkinin yetişme ortamının yer aldığı canlı sistemlerdir. Bu sistemlerle bitkinin ihtiyaç duyduğu bütün gerekli girdiler sağlanmakta ve bitkiler bu sayede yaşamsal faaliyetlerini devam ettirebilmektedirler.

Kapalı ve açık mekanlarda tercih edilebilen bu sistemler sayesinde; ortamda hava kalitesi arttırılmakta, istenmeyen kötü görüntüler absorbe edilebilmektedir. Canlı dikey bahçelerde bitkiler; kurulan demir karkas-keçe sistemin içerisine oluşturulan cepler yardımıyla dikilebileceği gibi saksılarla sisteme montajı yapılması suretiyle de kullanılabilmektedirler. Bunların yanında birçok yöntemle canlı dikey bahçeler elde edilebilmektedir. Örneğin; merdiven sistem kurulması, bitkilerin saksılara dikilerek asılması veya sarmaşık bitkilerin kontrollü olarak duvarları sarmasının sağlanması gibi birçok canlı dikey bahçe oluşturma yöntemi bulunmaktadır.

Canlı dikey bahçe, yaşayan duvar, dikey bahçe olarak adlandırılan bu sistemlerde dikkat edilmesi gereken birçok husus bulunmaktadır. Başta bitkinin yaşam alanı olacak bu demir karkas-keçe sistemi doğru inşa edilebilmeli, bitkinin ihtiyaçlarına karşılık verebiliyor olmalıdır. Bir diğer önemli konu ise bitki seçimidir. Dikey eksene inşa edilen bu sistemlerin bakımları alışkın olunan yatay eksene oranla daha zor ve dikkat gerektirmektedir. Bu yüzdendir ki su, toprak, ışık vb. ihtiyaçları göz önünde bulundurularak bitki seçimlerine çok dikkat edilmeli, dikey bahçe sistemi bitkinin ihtiyaçlarına karşılık verebilmelidir.

Canlı dikey bahçeler;

Bulundukları ortamlarda; havada yer alan partikülleri tutarak, ortamda yer alan karbondioksiti kullanıp oksijene dönüştürerek, kullandıkları suyu ter olarak ortama buhar şeklinde geri vermeleri suretiyle hava kalitesini iyileştirmelerinin yanında insanlar üzerinde psikolojik olarak rahatlatıcı, yatıştırıcı etkiler sağlamaktadırlar. Dikey bahçeler kuruldukları ortamlarda sesi soğurarak gürültüyü azaltırlar. Hem iç hem dış mekanlarda tercih edilebilen dikey bahçeler için iç mekan kullanımlarında drenaj sistemlerinin ve bakımlarının uzun vadede sağlıklı devamlılığı sağlanamamasından ötürü dış mekanlarda daha çok tercih edilmektedir.

2.YOSUN DUVARLAR

Yosun duvarları canlı dikey bahçeler ve yapay duvarlar arasında bir geçiş olarak düşünmek mümkündür.

Yosun duvar yapımında kullanılan yosunlar tamamen doğal bitkilerdir. Özel işlemlere tabi tutularak üretilen yosunlar, şoklanarak doğal bitkilerin mumyalanması sonucunda suya ve diğer yaşamsal girdilere ihtiyaç duymamasını sağlar. Doğal bitkilerin tabii tutuldukları bu işlemler sonucunda uzun yıllar rengini ve dokusunu kaybetmeden yaşam alanlarınızda size eşlik ederler. Yaşam alanlarında yosun duvarlar kullanılarak elde edilen renk ve doku farklılıkları sebebiyle insanlar üzerinde psikolojik olarak rahatlatıcı bir etki yaratırken, iş yerlerinde, otel ve konaklama yerlerinde, evlerinizde doğan bir parça olması estetik açıdan sizi ve müşterilerinizi tatmin edecektir.

 Yosun duvarlar genellikle iç mekan da kullanılan dikey bahçe uygulamalıdır. Yosun duvar uygulamaları uygulama alanında kontrplak veya dekota gibi malzemelerle zemin oluşturularak yüzeye hacim verilmesi ve bu yüzey üzerine stabilize yosunların montajlanması ile oluşturulurlar. En büyük avantajlarından biri doğal bitkileri yaşam alanlarınıza taşırken ekstra bir bakıma ve yaşamsal girdiye ihtiyaç duymadan uzun yıllar sürdürülebilir yeşil alanlar ve dokular sağlamasıdır. Yosun duvarlar aynı zamanda inşa edildikleri ortamlarda gürültüyü absorbe etme özelliğine sahiptirler.

 

3.YAPAY DİKEY BAHÇELER

Dikey bahçeler sadece canlı bitkilerden oluşmamakla birlikte yapay bitkilerde tercih edilebilmektedir.

Yapay dikey bahçeler genellikle bitki bakımı yapılmasının mümkün olmadığı atıl alanlarda kötü görüntüleri kapatmak, ortamda yeşile duyulan psikolojik ihtiyacı gidermek üzere oluşturulan sistemlerdir. Yapay bitkilendirme yapılacak dikey yüzeylerde yapay bitkilerin yüzeye montajının yapılmasıyla oluşturulan bu sistemler herhangi bir bakım olmadan sadece görsel açıdan oluşturulan cansız dikey bahçelerdir.

Genellikle iç mekanlarda ve büyük işletmelerde tercih sebebi olan cansız dikey bahçeler ortamın görsel kalitesini arttırmaktadır.

https://www.instagram.com/p/CelskA7NhNx/